PHẪU THUẬT THẨM MỸ VÙNG MŨI
Mũi là bộ phận quan trọng nhất ở trung tâm khuôn mặt. Kể cả nhìn thẳng hay nhìn nghiêng, hình dạng mũi ảnh hưởng quan trọng đến tính thẩm mỹ, hài hòa của cả khuôn mặt.
Phẫu thuật thẩm mỹ mũi là một trong những phẫu thuật yêu cầu tính chính xác cao nhất trong số các phẫu thuật tạo hình ở vùng mặt, bởi vì chỉ cần một thay đổi nhỏ của vùng mũi sẽ ảnh hưởng đáng kể đến thẩm mỹ chung của cả khuôn mặt. Việc phân tích tỉ lệ thẩm mỹ từng bộ phận trên khuôn mặt, từ đó xác định thận trọng các thông số thể hiện sự hài hòa giữa các phần khác nhau của khuôn mặt, đặc điểm da…và sự chính xác của phẫu thuật là các yếu tố quan trọng hàng đầu. Các sai lệch sẽ dễ dẫn đến việc tạo ra mũi không đẹp và khuôn mặt không hài hòa.
1) Những nguy cơ và biến chứng
Tất cả mọi phẫu thuật đều chứa đựng những nguy cơ và có khả năng có những biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng. Ngoài ra có thể gặp một số biến chứng như: sống mũi lệch, sống mũi cao quá mức, đỏ da đầu mũi… Nói chung các biến chứng này rất hiếm gặp.
2) Ai sẽ phù hợp với phẫu thuật này
Phẫu thuật mũi phù hợp với những ai có nhu cầu làm đẹp, muốn cho mũi mình nhìn thanh tú hơn hoặc là do bẩm sinh cần được chỉnh sửa, cụ thể là những trường hợp sau:
Mũi thường thấp, gãy ở gốc mũi hoặc khoảng cách hai góc mắt xa nhau.
Đầu mũi to, cánh mũi rộng, trụ mũi ngắn, xương mũi bè.
Khắc phục những lỗi do nâng mũi trước đó gây nên.
Tổn thương mũi do chấn thương, tai nạn…
Những bệnh nhân có bệnh mãn tính liên quan đến mũi hoặc bệnh nhân dưới 16 tuổi thì không nên tiến hành phẫu thuật thẩm mỹ mũi ngoại trừ do bẩm sinh hoặc do tai nạn cần phải phẫu thuật ngay.
3) Các loại phẫu thuật có liên quan
Tạo hình đầu mũi bằng sụn tự thân
Sụn tự thân được lấy từ sụn vành tai, sụn vách ngăn mũi, sụn sườn hoặc mảnh xương mào chậu. Đây là các vật liệu tiếp tục sống khi cấy ghép vào sống mũi, ít bị cơ thể đào thải. Bất lợi là phải phẫu thuật ở hai nơi, chỗ lấy mảnh ghép nhiều khi cần chăm sóc lâu hơn nơi mổ ở mũi; mảnh ghép tự thân thường sẽ trở lại hình dáng cong vặn ban đầu sau khi đặt vào mũi. Vì vậy, về thẩm mỹ chỉ dùng để nâng đỡ các khuyết lõm nhỏ trên sống mũi hoặc cánh mũi, đầu mũi.
Nâng mũi bằng sụn nhân tạo
Sụn nhân tạo là tên gọi chung cho các vật liệu nhân tạo dùng làm sống mũi, nó có thể là dacron, teflon, medpor, gore-text… nhưng thanh silicon là thông dụng nhất. Đây là vật liệu đã được đúc khuôn gần giống với sống mũi, dễ gọt cho phù hợp với sống mũi từng người, phẫu thuật nhẹ nhàng hơn, cho kết quả ngay sau mổ, khi cần có thể lấy ra dễ dàng. Bất lợi là vẫn có một tỷ lệ nhỏ cơ thể không chấp nhận, phải lấy bỏ mảnh ghép hoặc lộ đầu mũi, sống mũi khi mảnh ghép quá lớn hoặc đặt nông dưới da.
Thu gọn cánh mũi
Phẫu thuật thẩm mỹ thu gọn cánh mũi là một phẫu thuật rất đơn giản, tuy nhiên kĩ thuật này đòi hỏi bác sĩ phải là người có kinh nghiệm trong việc phẫu thuật nâng mũi để tránh những tác dụng không mong muốn sau phẫu thuật cuộn cánh mũi (lỗ mũi quá hẹp do thu gọn quá nhiều).
Phương pháp thu gọn cánh mũi: Tùy vào đặc trưng riêng của cánh mũi bạn mà bác sĩ sẽ áp dụng 1 trong 2 cách sau đây:
- Đối với trường hợp cánh mũi quá dày và to thì nên áp dụng phương pháp cắt bớt cánh mũi - phần cánh bị cắt nằm sát chân mũi nên bạn không cần phải lo sẽ để lại sẹo.
- Đối với trường hợp cánh mũi không quá to, mà phần lỗ mũi to thì bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp thu gọn cánh mũi bằng cách cuộn bên trong.
Mũi ngắn và phẫu thuật kéo dài mũi
Việc xác định mũi ngắn thường dựa vào đo đạc trực tiếp trên bệnh nhân với các thông số đo như chiều dài của phần giữa mặt, chiều dài của phần dưới mặt, chiều dài mũi, chiều dọc của cằm, độ nhô của đầu mũi và gốc mũi. Có hai cách chẩn đoán mũi ngắn:
Chiều dài của phần giữa mặt: tính từ cung mày đến đáy mũi. Chiều dài lý tưởng của mũi bằng 0,67 chiều dài của phần giữa mặt.
Chiều dọc của cằm đo từ điểm giữa môi trên và môi dưới ở đường giữa đến điểm giữa của phần thấp nhất của cằm. Chiều dài lý tưởng của mũi bằng chiều dọc của cằm.
Cả hai cách đo này đều được dùng để đối chiếu nhau trong việc xác định mũi ngắn. Khi chiều dài của phần giữa mặt ngắn hơn chiều dài của phần dưới mặt (tính từ đáy mũi đến phần thấp nhất của cằm) 3 mm trở lên, chiều dọc của cằm được dùng làm tiêu chuẩn chẩn đoán mũi ngắn.
Nếu mũi ngắn có kèm theo góc mũi môi > 95 độ, mũi trông ngắn và hếch (xoay lên trên). Ở các bệnh nhân nầy, nếu ta tiến hành nâng sống mũi ở các bệnh nhân nầy sẽ làm cho mũi ngắn hơn, hếch nhiều hơn (đầu mũi bị xoay lên trên nhiều hơn). Do đó, nâng sống mũi ở những bệnh nhân nầy phải kèm theo phẫu thuật kéo dài mũi.
Chọn lựa chất liệu kéo dài mũi .
Không dùng mảnh ghép dị loại như silicone để kéo dài mũi vì có nhiều nguy cơ bị trồi ra ngoài. Thường dùng mảnh ghép sụn để kéo dài mũi. Thường dùng sụn vành tai kết hợp với sụn vách ngăn. Sụn sườn thường đủ khối lượng để kéo dài và nâng cao sống mũi.
Phẫu thuật chỉnh mũi hư
Sống mũi bị vẹo lệch do chấn thương hoặc do đặt sống mũi bị lệch hoặc đặt sống mũi bị thô, lộ sống.
Đầu mũi bị ửng đỏ sau đặt sống.
Cánh mũi bị thu gọn mất cân đối hoặc bị túm lại do thu gọn quá mức……
Điều chỉnh các hình thái xấu của mũi do mắc phải là một thách thức cho phẫu thuật viên tạo hình mũi. Theo thống kê khoảng 1/25 trường hợp sửa mũi ban đầu cần sửa lại. Những vấn đề như mô sẹo, mạch máu bị tổn thương, giải phẫu bị thay đổi gây khó khăn cho phẫu thuật tạo hình mũi lại. Nhiều trường hợp sụn vách đã bị lấy đi hay bị tổn thương, cần lấy sụn từ nơi khác thế vào như sụn tai hay sụn sườn. Nhiều bác sỹ chọn cách tiếp mổ mở (có đường rạch ngang chân mũi) đối với mũi sửa lại để dễ kiếm soát và thao tác, nhưng cách tiếp cận mổ kín (không có đường rạch ngang chân mũi) không để lại sẹo và ít di chứng hơn nhưng đòi hỏi bác sỹ phải có kinh nghiệm.
4) Chuẩn bị trước phẫu thuật
Bạn cần được chuẩn bị để trao đổi về:
• Tại sao bạn muốn phẫu thuật, kỳ vọng và kết quả mong muốn
• Tiền sử bệnh, dị ứng thuốc và các phương pháp điều trị trước đó
• Sử dụng các loại thuốc đang sử dụng, có hút thuốc lá hay không?
• Các phẫu thuật trước đó
Bác sĩ phẫu thuật cũng có thể:
• Đánh giá tình trạng sức khỏe chung của bạn và bất kỳ tình trạng sức khỏe tồn tại từ trước hoặc yếu tố nguy cơ
• Kiểm tra và đo khuôn mặt của bạn
• Chụp hình cho các hồ sơ y tế của bạn
• Thảo luận về lựa chọn của bạn và đề nghị một quá trình phẫu thuật sửa mũi
• Thảo luận về kết quả có thể có của một phẫu thuật thẩm mỹ mũi và những rủi ro hoặc các biến chứng có thể gặp
• Thảo luận về các hình thức vô cảm (gây tê hay gây mê) sẽ được sử dụng
Ngoài ra tùy theo từng trường hợp mà có thể cần làm một số xét nghiệm cần thiết trước mổ. Bạn nên ngưng aspirin và các thuốc gây dễ chảy máu 10 ngày trước mổ.
5) Quyết định tiến hành phẫu thuật
Thực hiện phẫu thuật
Phẫu thuật được tiến hành dưới gây tê tại chỗ.
Đường mổ: Tuỳ theo từng bệnh nhân và thói quen của phẫu thuật viên mà có thể sử dụng đường mổ trong hốc mũi (tạo hình mũi “kín”) hoặc đường mổ vòng ra phía trước trụ mũi (tạo hình mũi “mở”).
Qua vết mổ tiến hành bóc tách để tạo khoang giữa da và phần xương sụn của mũi bên dưới. Tuỳ theo trường hợp mà có thể cắt giảm sụn cánh mũi, khâu gọn phần sụn đầu mũi…
Vật liệu độn sẽ được đặt vào khoang vừa tạo.
Vết mổ sẽ được khâu bằng chỉ tiêu nhanh hoặc không tiêu.
Chăm sóc sau phẫu thuật
Phẫu thuật này không đòi hỏi phải nhập viện, bạn có thể trở lại với sinh hoạt bình thường ngay sau mổ và có thể làm việc trở lại sau 2 - 5 ngày tuỳ tính chất của công việc.
Điều trị sau phẫu thuật bao gồm kháng sinh, chống viêm và giảm đau trong vòng 5 - 7 ngày.
Cắt chỉ sau 7 ngày (nếu sử dụng chỉ không tiêu).
Trong vòng 2 tuần đầu sau mổ nên tránh các va chạm vào sống mũi. Ngoài ra tuỳ theo thói quen của phẫu thuật viên và mức độ vững chắc của sống mũi mà có thể cần cố định sống mũi sau phẫu thuật hoặc không.
Diễn biến sau phẫu thuật
Diễn biến sau phẫu thuật đơn giản, có thể đau nhẹ và sưng ở mũi kéo dài 3 – 5 ngày. Ngoài ra có thể có vết thâm ở quanh mũi và gốc mũi nhưng sẽ biến mất sau vài ngày và cũng dễ dàng che giấu bằng trang điểm.
Kết quả
Kết quả được đánh giá sau 3 - 4 tuần. Mũi đẹp sẽ có hình dạng thon đều, với nét cong tự nhiên phù hợp với khuôn mặt.
